Twee gezichten van... Nr. 41: De Oude Veiling

In de rubriek 'De twee gezichten van…' staan maandelijks twee afbeeldingen centraal. De tekst van deze aflevering is verzorgd door Trudy Werner-Berkhout van de Historische Vereniging Maasland. Henk Groenendaal maakte de foto anno 2006. Reacties en suggesties van lezers zijn van harte welkom. Deze maand deel 41.

Op 19 februari 1906 werd door een aantal Maaslandse tuinders een veilingvereniging voor groenten en fruit opgericht. De eerste veiling werd gehouden in het café van Cees van der Leede (nu ’t Wapen van Maeslant) aan de Kerkweg. Het jaar daarop werd naast het café een stukje grond gehuurd en een eigen gebouwtje neergezet. Tien jaar lang brachten de Maaslandse tuinders daar hun waar; kopers waren vooral de groenteboeren uit Maassluis en Vlaardingen. Aan de weg stonden stonden de handkarren van de kooplui. De tuinders, 10 á 15 in getal, brachten hun producten voornamelijk met de schuit.

In 1916 kocht de vereniging een terrein bij Het Huis ter Lucht. De ligging, zowel aan het water als aan de weg, was belangrijk. De tuinders moesten de veiling makkelijk kunnen bereiken. Het nieuwe veilinggebouw kreeg een doorvaartroute: zo konden de veilingschippers met hun schuit de veiling in varen. Zij voeren tussen de veilingklok en de banken met de handelaren. In 1926 werd de vereniging omgezet in een coöperatie. De omzet van groenten en fruit nam in de loop der jaren steeds meer toe. In 1920 was de omzet f 200.000,--. In 1950 f 1.996.152,--.

Aanvoer en afvoer van groenten en fruit per schuit en paard en wagen. De foto is genomen in de jaren twintig, er zijn nog geen fust- en exportloodsen gebouwd. Rechts is te zien hoe de schippers met hun volgeladen schuit de veiling in konden varen.

Niet alleen vanuit Maasland werden producten aangevoerd, maar ook uit Maassluis, Vlaardingen en van het eiland Rozenburg. Uit een gemeenteverslag van 1957 blijkt dat een aantal van 110 kwekers tezamen een oppervlakte van ongeveer 115 hectaren goede tuingrond en circa 40 hectaren prima boomgaard exploiteerde. De glasteelt, bestaande uit serres, warenhuizen en platglas vormde een oppervlakte van 223.982 m2.

De cijfers van het boekjaar 1957 van de veilingvereniging toonde een totale veilingomzet van f 4.736.000,--, waarin de bedrijven die in Maasland gevestigd waren voor ruim f 2.500.000,-- vertegenwoordigd waren. Het resterende deel kwam van buiten de gemeentegrens, hoofdzakelijk van het eiland Rozenburg. De stijging van de omzet kwam niet alleen door de naoorlogse algehele prijsstijgingen, maar ook door het groter aantal tuinders en de steeds intensievere productie, waarin de verwarmde warenhuizen een groeiend aandeel leverden. Ook nam de teelt van hard fruit toe, de boomgaarden werden in de jaren vijftig tot de besten van het land gerekend. Tevens zorgde ook de sterk toegenomen aardbeiaanvoer voor de grotere omzet. Conservenfabrieken kochten hier duizenden kilo’s aan.

De veiling was inmiddels in het bezit van een mooie verkoopruimte, een grote exportloods, diverse fustloodsen en een modern kantoorgebouw. Tevens een centrale sortering voor fruit en tomaten. In 1953 was een koelhuis gesticht, waarin 150.000 kilo hard fruit opgeslagen kon worden. Een tweede koelhuis werd enige jaren later gebouwd.

Ondanks de mooie resultaten bleef de veiling toch een van de kleinere en dit was nadelig voor de prijsvorming. Het werd noodzaak de aanvoer van producten te concentreren en het aantal van dertien veilingen in het Westland terug te brengen. Het bestuur van de Maaslandse veiling besloot daarom in 1967 de veiling op te heffen en de coöperatie te ontbinden.

Tegenwoordig is ‘De Oude Veiling’ een partycentrum. De oude kopersbanken zijn nog intact.

Literatuur:

Maasland. Een beeldverhaal van honderd jaar dorpsleven, 1900-2000. Maasland, 2001
Rapport: Een blik op de ‘agrarische’ betekenis van de gemeente Maasland, (s.n.), Maasland, 1958
T. van der Kooij, Jeugdherinneringen aan de Maaslandse tuinbouw. In : Tuinbouw en veiling in Maasland. Catalogus museum De Schilpen. Maasland, 1992

Tekst: Trudy Werner-Berkhout. Oude foto: Historische Vereniging Maasland. Foto huidige situatie 2006: Henk Groenendaal. 'Midden-Delfland - Schakel' publicatie: 27 april 2006.

Na publicatie worden de “Twee gezichten van…” ook op internet gepubliceerd op adres: http://www.middendelfland.net/.