MIDDEN - DELFLAND

MIDDEN - DELFLAND
IN BEELD

  [Start] [Agenda] [Nieuws] [Plattegrond]

 

Twee gezichten van… Nr. 17: Het rechthuis van Zouteveen

De schilder Johan Barthold Jongkind, die in 1819 in Lattrop was geboren, bracht zijn jeugd door in Vlaardingen. In 1836 stierf zijn vader, waarna het gezin naar Maassluis verhuisde. In 1837 kreeg hij van zijn moeder toestemming om lessen te volgen aan de Tekenacademie van Den Haag. In 1843 ontving de jonge kunstenaar een studiebeurs van koning Willem I. Hij tekende en schilderde in die tijd vooral polderlandschappen en boerderijen in de omgeving van Maassluis en Den Haag. Regelmatig maakte hij met een vriend lange wandelingen. Gewoonlijk nam hij een schetsboek mee, waarin hij situaties vastlegde die hem troffen. 

Van 1846 tot zijn dood in 1891 verbleef Jongkind vooral in Frankrijk. Zijn schilderijen met het Hollandse landschap vonden in dit land gretig aftrek. Ook zette hij een aantal tekeningen uit zijn vroege schetsboeken over in etsen. Hiermee bereikte hij een groot publiek. Eén zo’n afbeelding ‘Les deux barques à voile’ uit 1862 geeft de Vlaardingsevaart weer. Het pand aan de kade is het voormalige rechthuis van Zouteveen. In de zeventiende en achttiende eeuw werd hier recht gesproken en kon men er een borreltje drinken. Ook hield de eigenaar enig vee. De woning lag erg gunstig ten opzichte van de waterwegen. Vlakbij was het overzetveer, dat het pad langs de Trekvliet met de Vlaardingsekade verbond. De trekschuiten van Maassluis-Delft en Vlaardingen-Delft passeerden dagelijks een aantal keren het rechthuis.

In de negentiende eeuw verviel de herbergfunctie en werd het pand hoofdzakelijk voor het boerenbedrijf gebruikt. Hieraan kwam in de jaren zestig van de vorige eeuw een einde. Jongkind kende deze locatie goed. Vanaf dit punt was in de negentiende eeuw onder meer de Dorppoldermolen te zien. Inmiddels zijn de meeste windwatermolens uit het landschap verdwenen, maar de vaart, de kade en het voormalige rechthuis zijn gebleven. Hier beleef je nog dezelfde openheid van het landschap als in de tijd van de schilder. De originele ets is te bekijken op de tentoonstelling over het werk van Jongkind, die tot 18 januari 2004 in het Gemeentemuseum te Den Haag wordt gehouden. In de catalogus staat naast de ets ook de tekening afgedrukt. 

In het Rechthuis is sinds 2011 het Bed & Breakfast Rechthuis van Zouteveen gevestigd.

Meer informatie over de naamgeving van polders en wegen is te vinden in het ‘Straatnamenboek van de gemeente Schipluiden’.

Tekst: Jacques Moerman. Oude ets: 1862. Foto huidige situatie 2003: Henk Groenendaal. Historische Vereniging Oud-Schipluiden. 'Den Maasluider' publicatie: 19 december 2003.

Na publicatie worden de “Twee gezichten van…” ook op internet gepubliceerd op adres: http://www.midden-delfland.net/ ; klik dan op het twee-gezichten logo (zie de banner).