Twee gezichten van... Nr. 93: Kluiskade 21, Maasland
In de rubriek 'De twee gezichten van…' staan maandelijks
twee afbeeldingen centraal. De tekst van deze aflevering is
verzorgd door Trudy Werner-Berkhout van de Historische Vereniging
Maasland. Henk Groenendaal maakte de foto anno 2010.
Reacties en suggesties van lezers zijn van harte welkom. Deze
maand deel 93.
Maasland is zuinig op zijn agrarisch verleden. De boerderij
op de Kluiskade is daarom ook terecht tot Rijksmonument
verheven. Deze boerderij, nu prachtig gerestaureerd, toont het
vroegere karakter van Maasland, namelijk die van een
plattelandssamenleving. Oorspronkelijk was het boerenbedrijf
gelegen buiten de dorpskom aan de Commandeurspolderkade, nu
Kluiskade genoemd, naast eeuwenoude boerderijen zoals De
Kluishoeve, de zeventiende-eeuwse boerderij van Ammerlaan en de
verderop gelegen boerderij van Buitelaar aan de Trekkade. Het
boerenbedrijf heeft in deze polder eeuwenlang plaats gevonden.
Pas in de laatste decennia is de situatie veranderd door de
hoognodige uitbreiding van het dorp. |
| De laatste boer was Jan van Winden. Hij stopte in
1966/67. Boer Van Winden had zo'n 35 koeien, waaronder ruim
vijfentwintig melkkoeien en tien stuks jongvee. Hij bezat
ongeveer veertig ha. land. Dit land lag zowel in de
Commandeurspolder, het smalle en het brede weer genoemd, als in
de Dijkpolder. Het land lag in twee stroken van de Kwakelweg tot
aan de Weverskade. Aan de achterkant van het huis liep je zo het
land van de Commandeurspolder in. De Dijkpolder lag wat verder
weg van de boerderij. Twee keer per jaar werden tien koeien via
de kade en de Kerkweg vanuit de stal naar een stuk weiland in de
Dijkpolder geleid en omgekeerd. De boer liep dan met zijn koeien
naar het kleine draaibruggetje, nu brug van Ammerlaan of CDAbrug,
stak de Kerkweg over, vervolgens door het laantje van Mosterd
naar het land in de Dijkpolder. Een rij koeien op de weg was
toen een heel normaal gezicht.
Jan van Winden trouwde Catharina de Vette, weduwe van Cornelis
van Mil die in 1939 verongelukte. Er hebben drie generaties Van
Mil op de boerderij gezeten. Cornelis Petruszoon van Mil uit
Vlaardinger-Ambacht trouwde een van de dochters van de
toenmalige boer Albrecht Koelewijn. Cornelis nam het
boerenbedrijf over, daar zijn schoonvader geen mannelijke
opvolgers had. Cornelis was een boer met invloed. Hij zat van
1855 tot 1873 en van 1881 tot 1891 in de gemeenteraad en had
tevens een taak als armmeester in het bestuur van de katholieke
kerk. Hij was een van de eerste bestuurlijke vertegenwoordigers
van het katholieke deel van de bevolking in Maasland. De door de
grondwet ingestelde gelijkheid van godsdienst zorgde voor een
inhaalslag. Er moest geëmancipeerd worden! Het katholiek
bewustzijn zou gestimuleerd worden door een intensief
godsdienstig leven. Het gevolg hiervan was onder andere een
enorme groei van religieuze ordes. Opvolger zoon Cornelis
leverde maar liefs vijf dochters af in het klooster, zij zijn
ook allen tot aan hun dood hun roeping trouw gebleven. Het
negende kind van het grote gezin, ook weer Cornelis genaamd, nam
de boerderij over totdat hij in 1939 stierf.
|
| De boerderij is zeventiende-eeuws. De bewoners
werden aangeslagen voor de Honderste Penning in 1698. In 1712 is
het bedrijf ingetekend op de kaart van Kruikius en in 1733
vermeldt het Haardstedenregister Pieter Verkade als eigenaar.
De boerderij is cultuurhistorisch van zeer grote waarde. De
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed heeft dan ook de
boerderij op 11 oktober 1966 ingeschreven in het register van
Rijksmonumenten. De boerderij had oorspronkelijk een langgerekte
gevel met achtereenvolgens het woonhuis, de boenhoek en de stal.
Op het hek stond de spreuk: 'O, Grote God. O, Hemelkoning.
Bescherm ons, op deez' woning'. Het land, het huis en de stal
werden verkocht in 1966.
De stal is afgebroken en van de oude stenen is een nieuw
losstaand huis gebouwd. Het woonhuis is bewaard gebleven en mooi
gerestaureerd samen met de karakteristieke hooiberg door de
huidige bewoners familie Brinks. De schuur heeft een steen
gedateerd uit 1826 en is ook opnieuw gerestaureerd. Door het
zorgvuldig behoud van dit monumentale pand bewaart de Kluiskade
en het dorp zijn beeldbepalend gezicht. |
Tekst: Trudy Werner-Berkhout. Oude foto uit
1948: mevr. I. Hersbach-van Mil. Foto huidige situatie 2010: Henk Groenendaal. 'Midden-Delfland - Schakel' publicatie:
29 oktober 2010. Bronnen:
Na publicatie worden de “Twee gezichten van…” ook op
internet gepubliceerd op adres: http://www.middendelfland.net/. |
|
