Twee gezichten van... Nr. 37: Boerderij Meerzicht
In de rubriek 'De twee gezichten van…' staan maandelijks
twee afbeeldingen centraal. De tekst van deze aflevering is
verzorgd door Jacques Moerman van de Historische Vereniging
Schipluiden. Henk Groenendaal maakte de foto anno 2005.
Reacties en suggesties van lezers zijn van harte welkom. Deze
maand deel 37.
Een van de oudste boerderijen van Zouteveen en
Midden-Delfland is 'Meerzicht', een hofstede die in de
zeventiende en achttiende eeuw ook wel met de naam 'Keizershof'
werd aangeduid.
Exterieur
De boerderij ligt aan de Willemsoordseweg, de oorspronkelijke
'Gatweg', die het kruispunt 'de Kapel' met de kade langs de
Vlaardingervaart verbindt. Tegenover Meerzicht bevond zich tot
ver in de negentiende eeuw de Zouteveense Meer, een waterplas
van ruim 5 hectare, die later is verland. Het exterieur van
'Meerzicht' is zeer rijk en vooral aan de noord- en oostzijde
nog geheel in tact. Metselversieringen bij de hoeken, de
gevelopeningen en in de gevelvlakken geven de boerderij een
monumentaal uiterlijk. De hoofdingang zat oorspronkelijk in de
voorgevel ter plaatse van de rondboog boven het raam. In het
kalf van dit kozijn stond het jaartal 1609, de
bouwperiode van het oudste deel van de boerderij. Op twee andere
plaatsen zijn in het metselwerk jaartallen van uitbreidingen
aangebracht. In de noordgevel is het jaartal 1640 met
rode steentjes ingemetseld. Dit is te zien op de bijgevoegde
aquarel van de Rotterdamse architect J. Verheul Dzn. (1860-1948)
uit 1928. Op de foto met de huidige situatie verbergt de
begroeiing veel bijzondere bouwkundige details. Voor de
boerderij tekende Verheul Martinus Poot, die de woning
pachtte van de familie Van Voorst tot Voorst en in 1928 is
overleden. In de zuidgevel van het voorhuis (niet zichtbaar)
staat het jaartal 1701. De kruiskozijnen van de boerderij
zijn dichtgezet met glas-in-lood, waarbij het raam aan de
voorzijde van de opkamer heel rijk is uitgevoerd. Hierin zit een
gebrandschilderd glas uit het jaar 1651, waarin het wapen
is afgebeeld van Mees Dirksz. Leeuwenschild. |
Interieur
Het voorhuis van de boerderij is gaaf bewaard gebleven. Het
betreft een ongedeelde ruimte met een diepte van ca. acht meter
en een zeer grote schouw aan de brandmuur, die zich over de hele
breedte van de kamer uitstrekt. Een eiken spiltrap leidt naar de
opkamer of hoge kamer. De vloer van dit vertrek is belegd met
kleine geel en groen geglazuurde plavuizen.
Op de vermelde aquarel is rechts nog net de tuitgevel te zien
van de uitgebouwde boenhoek. In deze ruimte bevindt zich een
gemetselde waterput. Een houten pomp staat aan de rand van de
put. Deze put diende als waterreservoir voor alle werkzaamheden
die met het boerenbedrijf samenhingen. Hier werden vaten, emmers
en andere hulpmiddelen schoongemaakt, die nodig waren voor de
boter- en kaasproductie. In de hoek van de boenhoek is een
waterfornuis gebouwd. Deze voorziening bestaat uit een grote,
koperen bak met een roodkoperen deksel in een ombouw van
vuurvaste stenen. Eronder is een stookplaats aangebracht, die
afgesloten wordt door een ijzeren deur. Hier werd dagelijks hout
gestookt, waardoor het water in de koperen bak werd verhit.
Tussen de boenhoek en de kelder is op de afbeelding van Verheul
nog de bakoven te zien. Tot de jaren veertig van de vorige eeuw
werd op veel afgelegen boerderijen nog brood gebakken. Voor al
deze werkzaamheden was veel menskracht nodig. Op 'Meerzicht'
hebben altijd een of meer knechten en meiden gewerkt. In de
grote koeienstal bevindt zich onder het rieten dak nog een
knechtenkamer. In de winter profiteerde de knecht hier van de
warmte van het vee en in de zomer zorgde het riet voor de nodige
koelte. Dus helemaal ongeriefelijk was dit verblijf niet. |
| Het agrarisch karakter van het erf bestaat niet
meer. De boerderij wordt al meer dan veertig jaar uitsluitend
als woonhuis gebruikt. De hoge bomen en een waterpartij
versterken de schilderachtige ligging. De boerderij zelf heeft
een grote bouwhistorische waarde. Door de handhaving van
allerlei oude voorzieningen kan de geschiedenis van het
boerenbedrijf hier nog worden beleefd.
Op de kaart van Kruikius (1712) wordt deze boerderij
aangeduid met "Keizershof".
Op de website van www.middendelflandismensenwerk.nl
staan meer verhalen over het boerenleven in Midden-Delfland in
de jaren 1920-1940. |
| Meer informatie over de naamgeving van polders
en wegen is te vinden in het ‘Straatnamenboek
van de gemeente Schipluiden’.
Tekst: Jacques Moerman. Aquarel J. Verheul Dzn. 1928.
Foto huidige situatie 2005: Henk Groenendaal. Historische
Vereniging Oud-Schipluiden. 'Midden-Delfland - Schakel' publicatie:
8 december 2005.
Na publicatie worden de “Twee gezichten van…” ook op
internet gepubliceerd op adres: http://www.middendelfland.net/. |
|
