Twee gezichten van... Nr. 63:
De Gereformeerde kerk in de Doelstraat, Maasland
In de rubriek 'De twee gezichten van…' staan maandelijks
twee afbeeldingen centraal. De tekst van deze aflevering is
verzorgd door Trudy Werner-Berkhout van de Historische Vereniging
Maasland. Henk Groenendaal maakte de foto anno 2008.
Reacties en suggesties van lezers zijn van harte welkom. Deze
maand deel 63.
In 1851 werd de Christelijke Afgescheiden Gereformeerde
Gemeente van Maasland een feit. Vele gelovigen waren het niet
met eens met de gang van zaken in de Hervormde kerk en vonden
dat het karakter van de aloude Gereformeerde kerk aangetast was.
Men wilde terugkeren tot de Dordtse Kerkenorde van 1618/19. De
afgescheidenen beschouwden zich dan ook als de ware
afstammelingen van de echte Gereformeerde kerk en vonden dat zij
aanspraak maakten op de gebouwen en goederen van de kerk. De
Hervormde kerk had echter de steun van de overheid. Het was dus
noodzaak voor de 'afgescheidenen' de gewenste bijeenkomsten in
een ander gebouw te houden.
In 1851 werden dertig belijdenden in het Maaslandse Lidmatenboek
ingeschreven. De kleine gemeenschap, waartoe ook Maassluizers
zich aansloten (tot 1865), had het niet gemakkelijk. Er was geen
kerk, geen predikant en men ondervond vaak spot vanwege hun
'overdreven vroomheid'. Maar de nieuwe gemeente hield vol en in
1855 werd een kerkgebouwtje neergezet op een stuk grond van
lidmaat L. Dijkshoorn, nabij de huidige Prinses Irenelaan. Na
enige tijd werd er ook een predikant aangetrokken. |
In 1888 splitste in Maasland een grote groep
leden zich uit onvrede van de Hervormde kerk af. Deze scheuring,
Doleantie genoemd, was een landelijk fenomeen. Voor de kleine
groep Christelijke Gereformeerden (ca. honderdvijftig leden) een
belangrijke gebeurtenis! Er ontstond namelijk een vrijwel
gelijkgestemde kerk, met zo'n zeshonderd leden. De Dolerenden
kochten een stuk land van de Duitsche Orde aan het eind van de
Doelstraat en bouwden daar een kerk op (1889). Het bouwplan was
getekend door Th. van den Dool uit Maassluis. Tevens werd een
eigen predikant beroepen.
Vanaf het begin werd vanuit deze groep aansluiting bij de
Christelijk Gereformeerden gezocht en in 1892 besloot men tot
samensmelting onder de naam Gereformeerde kerk. In de eerste
jaren werden nog de diensten in beide kerken gehouden; vanaf
1900 echter koos men voor de kerk in de Doelstraat. Het kerkje
aan de Prinses Irenelaan werd gesloopt.
Op de foto zien we de kerk in de Doelstraat, rond 1890.
Rechts is nog een gedeelte van de in 1866 gebouwde Gereformeerde
school met het meesterhuis te zien. In 1899 werd besloten een
stuk aan de kerk te bouwen. Er waren inmiddels 850 gelovigen!
Het met stoelen gevulde middenvak in de kerk was bestemd voor de
vrouwen. De mannen en de jongens zaten in de banken aan de
zijkanten. Slechts één kachel verwarmde de kerk. In de
beginjaren was er geen elektriciteit, maar verlichting via de
petroleumlamp. De koster verstrekte in de winter tegen betaling
warme stoven, voornamelijk bestemd voor de vrouwen.
Kort na 1930 werden de stoelen vervangen door banken en gingen
de mannen en vrouwen geleidelijk aan bij elkaar zitten. In die
tijd begon de aanbouw erg slecht te worden en dreigde te
verzakken. |
In de veertiger jaren werd besloten een nieuwe kerk te
bouwen. Men richtte een bouwfonds op en er werd een begin gemaakt met
allerlei activiteiten ten behoeve van de nieuwbouw. Bij de
dorpsuitbreiding na 1950 werd een terrein gekozen voor een nieuw gebouw,
waarin 900 zitplaatsen zouden komen. Nadat in 1958 de nieuw gebouwde
kerk aan de Slot de Houvelaan/Huis te Veldelaan in gebruik was genomen,
begon men in 1960 met de sloop van het oude kerkgebouw. Inmiddels is
hier de nieuwe protestants christelijke school gebouwd.
Literatuur:
- B.J. Post, Geschiedenis van Maasland van de vroegste tijden tot
heden, Maasland 1909/1985
- Uit het verleden van de Gereformeerde Kerk van Maasland.
Herdenkingsboekje uitgegeven ter gelegenheid van het
vijfentwintigjarig bestaan van het gebouw van de Gereformeerde Kerk
aan de Huis te Veldelaan in Maasland, 1983
- Maasland in Oude Ansichten, 1995
|
Tekst: Trudy Werner. Oude foto (vóór 1900):
Historische Vereniging Maasland.
Foto huidige situatie 2008: Henk Groenendaal. 'Midden-Delfland - Schakel' publicatie:
24 april 2008.
Na publicatie worden de “Twee gezichten van…” ook op
internet gepubliceerd op adres: http://www.middendelfland.net/. |
|
