Twee gezichten van... Nr. 55: Boerderij Torenzicht
Westgaag 74
In de rubriek 'De twee gezichten van…' staan maandelijks
twee afbeeldingen centraal. De tekst van deze aflevering is
verzorgd door Trudy Werner-Berkhout van de Historische Vereniging
Maasland. Henk Groenendaal maakte de foto anno 2007.
Reacties en suggesties van lezers zijn van harte welkom. Deze
maand deel 55.
Aan de Westgaag in Maasland ligt een eeuwenoude boerderij met de naam
Torenzicht. Eind jaren negentig van de vorige eeuw is de
boerderij van eigenaar veranderd en volledig gerestaureerd.
Jarenlang heeft de familie Koornneef zich bezig gehouden met de
verbouwing om de originele staat zoveel mogelijk te handhaven.
De boerderij heeft weliswaar zijn oorspronkelijke functie
verloren, maar een aangrenzend stuk land biedt nog mogelijkheden
om iets van het boerenbedrijf uit te oefenen. Zo werd in het
jaar 2003 tarwe verbouwd.
De laatste jaren is de oude boerderij op belangrijke
Midden-Delflandse dagen te bezichtigen geweest en vinden er
tevens allerlei demonstraties plaats, zoals het dorsen van
graan.
Deze boerderij was van oudsher een gemengd bedrijf. Naast
akkerbouw vond ook veeteelt plaats. Omdat de Oude Campspolder
eind vorige eeuw bestemd werd voor uitbreiding van de
tuinbouwsector maakte het boerenland plaats voor kassen. |
| Westgaag 74 is gebouwd tussen de jaren 1550-1575.
Het voorhuis met de opkamer en de daaronder gelegen
melkkelder bevatten het oudste metselwerk. De originele moer- en
kinderbinten zijn intact. Naast de opkamer ligt een tussenkamer
en daarnaast het boenhok. In het boenhok is een grote schouw; daarnaast is buiten een bakoven aangebouwd. Achter het voorhuis
is een kamer met twee bedsteden. Tevens is hier de trap naar
zolder. Er bevindt zich in deze kamer een betegelde
scheidingsmuur met stookplaats. Hierboven is op zolder de
rookkast voor het vlees geweest. Achter de brandmuur lag een
dorsvloer, een paardenstal en de koestal.
Op het erf hebben oorspronkelijk twee hooibergen gestaan, nu
één. Het aan de weg gelegen gebouwtje heeft vroeger een
karnmolen bevat. Tevens is er nog een wagenschuur op het erf.
Het erf, het voorhuis, de opkamer en de melkkelder
vertegenwoordigen een hoge bouw- en cultuurhistorische waarde.
Het huis is daarom ook terecht op de rijksmonumentenlijst
gekomen. |
|
|
|
Volgens het leenregister van de Graven van Holland heeft in 1281
hier een houten huis gestaan. De tiende penning van 1555 (10 %
belasting op onroerend goed) noemt Claes Symonsz. als bruiker
van de boerderij. Hij pachtte zo’n 10 morgen (1 morgen is 0,85
ha.) van de Landscommandeur te Utrecht, 7 morgen van Gerrit
Heermans te Leiden, 3 morgen van Huych Dirks uit De Lier. Ook
pachtte hij land van het St. Barbaraklooster uit Delft, het
Convent te Rijnsburg en land van de Heilige Geest en het Oude
Gasthuis te Delft. Hijzelf bezat 5 morgen. Het totaal aantal
morgens bedroeg rond de 46. Claes Symonsz. werd voor een bedrag
van 26 pond, 1 stuiver en 2 penningen aangeslagen. Tevens diende
hij de Commandeur te Utrecht nog jaarlijks drie kapoenen en vier
hoenderen te geven.
Na de reformatie werd het kloosterlijk en kerkelijk landbezit
geconfisceerd door de Staten-Generaal en vervolgens door
particulieren overgenomen. Veel Haagse en Delftse burgers
bezaten hier grond en boerderijen.
In de achttiende eeuw woonde de familie Van der Lely op deze
boerderij, die het land en de boerderij pachtte van Mr. Adriaan
van Schuylenburg, getrouwd met de Delftse Cornelia Soetens. In
1823 werd bij de volkstelling in Maasland de familie Van Woerden
als bewoner op de boerderij genoemd. Deze familie heeft diverse
generaties lang, tot de komst van de tuinbouw in de Oude
Campspolder, het boerenbedrijf aan de Westgaag uitgeoefend.
Dankzij restauratie is de boerderij als historisch monument
bewaard gebleven voor Midden-Delfland! |
Literatuur
- C. Huijts, De ontwikkeling van de middendelflandse
boerderij, Maasland, 1984.
- A. Dijkshoorn: gegevens 10e penning en bewoners.
- T. Werner-Berkhout: gegevens verhuurders 17e en 18e eeuw,
verpondingsboeken.
- Inventarisatie van de historische en bouwtechnische
kwaliteiten van de boerderij Westgaag 74 te Maasland, 1995.
Tekst: Trudy Werner-Berkhout. Oude afbeelding: Aquarel van J. Verheul
(mei 1933).
Foto huidige situatie 2007: Henk Groenendaal. 'Midden-Delfland - Schakel' publicatie:
xx augustus 2007.
Na publicatie worden de “Twee gezichten van…” ook op
internet gepubliceerd op adres: http://www.middendelfland.net/. |
|
