MIDDEN - DELFLAND

MIDDEN - DELFLAND
IN BEELD

  [Start] [Agenda] [Nieuws] [Plattegrond]

 

Twee gezichten van... 4. De Harnaschwatering

De oude afbeelding is een ets van Antoon Derkzen van Angeren (1878-1961), een kunstenaar die in het begin van de twintigste eeuw enige tijd in Den Hoorn heeft gewoond. In die periode heeft hij een flink aantal etsen gemaakt van zijn directe woonomgeving. De meeste etsen moeten, wat de topografische juistheid betreft, in spiegelbeeld worden gezien. Om deze reden is de afbeelding van de molens (datering ca. 1905) gedraaid.

Aan het eind van de Woudselaan stond aan de Harnaschwatering de Harnaschmolen. In 1913 werd deze watermolen gesloopt tot een hoogte van zes meter boven Delflands Peil. In de molenromp kwam een dieselgemaal. De molenbaard uit 1878, met de initialen van de polderbestuurders, is bewaard gebleven en hangt tegenwoordig in de wachtkamer van het Museum Het Tramstation. In de jaren 1932-1933 werd de molenromp afgebroken. Op de oude molenwerf kwamen het huidige bemalingsgebouw "Eensgezindheid" en een dienstwoning.

Schuin erachter, eveneens aan de Harnaschwatering, stond de Nieuwe Woudse molen. In 1917 eindigde hier de windbemaling. Naast de molen kwam in het kubusachtige gebouw een stoomgemaal. De molen werd in 1924 gesloopt. Het gemaal werd in 1942 geëlektrificeerd.

Op de ets van Derkzen van Angeren is een vlonder met leuning te zien. Deze eenvoudige voetgangersbrug verbond de Woudselaan met de Harnaschkade en het kerkenpad naar ’t Woudt. De achtergrond berust waarschijnlijk op fantasie. In de tijd van de oude afbeelding waren er nog geen tuinbouwbedrijven langs de Harnaschwatering. Door de komst van de A4 is de naaste omgeving van de twee gemalen sterk veranderd.

Van 14 september tot 2 november 2002 was in het Museum Het Tramstation te Schipluiden een tentoonstelling te zien van het vroege etswerk van Derkzen van Angeren. De besproken ets maakte deel uit van deze expositie.

Harnaschpolder molen en Woudsepolder molen ca. 1913
Harnaschpolder molenstomp (links) en Woudsepolder molen ca. 1913, foto: Museum Het Tramstation Schipluiden


Tekst: Jacques Moerman, Oude afbeelding: Singer Museum te Laren. Foto huidige situatie: Henk Groenendaal. Historische Vereniging Oud-Schipluiden. Schiphoorn publicatie: 16 augustus 2002