Twee gezichten van... Nr. 74: De Dorpsstraat in
Schipluiden
In de rubriek 'De twee gezichten van…' staan maandelijks
twee afbeeldingen centraal. De tekst van deze aflevering is
verzorgd door Jacques Moerman van de Historische Vereniging
Oud-Schipluiden. Henk Groenendaal maakte de foto anno 2009.
Reacties en suggesties van lezers zijn van harte welkom. Deze
maand deel 74.
Viermaal is de Tour de France tot nu toe vanuit Nederland
vertrokken, namelijk in 1954 vanuit Amsterdam, in 1973
vanuit Scheveningen, in 1978 vanuit Leiden en in 1996 vanuit Den
Bosch. Op 1 juli 1973 trok de tourkaravaan door
Schipluiden. Joop Zoetemelk had de dag ervoor de proloog
gewonnen en reed in de gele trui. Uiteindelijk zou hij in 1973
vierde in de einduitslag worden. Luis Ocana won de Tour van dat
jaar. De oude foto is gemaakt door Arie van der Drift. De
bewoners van Schipluiden waren massaal uitgelopen om het
wielerspektakel van nabij mee te maken.
In het eerste pand links op de foto was van 1962 tot 1981
DE SPAR-zelfbedieningswinkel van Graab Haring gevestigd. In 1949
was Haring in een ouder pand op deze plaats met zijn
levensmiddelenzaak begonnen. Daarvoor bezat Van der Knaap hier
een winkel. DE SPAR was de afkorting voor: Door Eendrachtig
Samenwerken Profiteren Allen Regelmatig. Het logo met een
dennenboom duidde op een gestaag groeiende en altijd
groenblijvende boom. In 1716 kocht kleermaker Gerrit van
der Horst het pand op deze plaats (Dorpsstraat 16). Later
woonden hier enkele chirurgijns, waaronder Abraham Du Pon (1753).
Aan de zuidzijde van de woning stonden toen nog drie huisjes van
de Heilige Geest Armen, waar de minst bedeelden van Schipluiden
woonden. Ze lagen aan het z.g. 'Armenslop', een smal straatje.
In 1768 werden de huisjes verkocht aan meesterwagenmaker
Johannes Tukker. Hij liet ze afbreken en bouwde een nieuwe
woning (nu Dorpsstraat 17). Dit is het huidige woonhuis van
beeldend kunstenaar Rina Groot en Piet Broersen. In 1706
werd bakker Adam van Schie eigenaar van het huis ten noorden van
de winkel van Haring (Dorpsstraat 15). |
|
Tour de France door Schipluiden 1 juli 1973
|
| Het grote witte pand (Dorpsstaat 14) wordt
vanouds 'Het Witte Paard' genoemd. Het grenst aan de
Boomgaardslaan, waaraan in de zestiende eeuw reeds een boomgaard
lag. In 1708 verkocht Grietje van der Just het huis aan
korenkoopman Symon van Bruinswijk. Na zijn dood werd Cornelis
Looper, verver en glazenmaker, in 1765 eigenaar van dit
pand. In die tijd stond de Dorpsstraat nog bekend als 's
Heerenstraat, een verwijzing naar de graaf van Holland die tot 1583
eigenaar van het ambacht Maasland (en Schipluiden) was.
Anderzijds geeft de naam ook aan, dat we met een hoofdstraat te
maken hebben. In de kern van het dorp Maasland is de benaming 's
Herenstraat gehandhaafd. In 1845 woonde chirurgijn Jacob
van Dijk in het grote witte huis. Aan het eind van de
negentiende eeuw was geneesheer J.M. Bollinger eigenaar van dit
pand. Hij was de schoonvader van burgemeester Musquetier, die
hier later met zijn gezin ging wonen. Twee panden verder stond
aan de Dorpsstraat het raadhuis, dat in 1929 door de
komst van een nieuw gemeentehuis aan het H.K. Pootplein een
andere functie kreeg. Hier was lang de fietsenzaak van Nic.
Dijkshoorn gevestigd. De woning van rijwielhandel Van den Bosch
was oorspronkelijk een boerderij. Dichter bij de kerk stond de
herberg 'Het Wapen van Schipluiden', tevens rechthuis van
Schipluiden. Dit pand is in de jaren vijftig van de vorige eeuw
gesloopt. De resten van het uithangbord van de uitspanning
bevinden zich in het Museum Het Tramstation. |
| De Dorpsstraat werd in de Late Middeleeuwen ook
wel aangeduid met de naam 'Kerckwech'. De oudste bebouwing van
het dorp Schipluiden is in de twaalfde/dertiende eeuw nabij de
Dorpskerk begonnen. Achter deze woningen liep de z.g.
Voldersgracht, een erfsloot die de tuinen van de huizen langs de
hoofdstraat scheidde van het weiland erachter. Vanaf de
veertiende eeuw kwam er bebouwing langs het zuidelijk deel van
de Dorpsstraat en vanaf de zestiende eeuw ook aan het begin van
de Vlaardingsekade. In de achttiende en negentiende eeuw
verrezen op enkele langgerekte kavels achter de bebouwing van de
Dorpsstraat een aantal nieuwe huizen. Ze werden ontsloten door
de Boomgaardslaan, de Jagerstraat, de Bakkerstraat en de
Brugstraat. Aan de waterkant van de Dorpsstraat hebben altijd
bomen gestaan.
De gegevens over de bewoners in de achttiende eeuw zijn
afkomstig van Leni Varekamp. |
| Meer informatie over de naamgeving van polders
en wegen is te vinden in het ‘Straatnamenboek
van de gemeente Schipluiden’ (de dorpen Schipluiden en Den
Hoorn en de buitengebieden). Tekst: Jacques Moerman. Oude foto:
Arie van der Drift, Schipluiden.
Foto huidige situatie 2009: Henk Groenendaal. 'Midden-Delfland - Schakel' publicatie:
26 maart 2009.
Na publicatie worden de “Twee gezichten van…” ook op
internet gepubliceerd op adres: http://www.middendelfland.net/. |
|
