Twee gezichten van... Nr. 88: Entree van de dorpskom
Maasland (zuidzijde)
In de rubriek 'De twee gezichten van…' staan maandelijks
twee afbeeldingen centraal. De tekst van deze aflevering is
verzorgd door Trudy Werner-Berkhout van de Historische Vereniging
Maasland. Henk Groenendaal maakte de foto anno 2010.
Reacties en suggesties van lezers zijn van harte welkom. Deze
maand deel 88.
Maasland was rond 1900 een rustig dorp met een inwonertal van
2595 inwoners en ongeveer 300 woningen op een oppervlakte van
3700 hectare. Van oudsher had het dorp een middenstandskarakter;
de omgeving was agrarisch. In de dorpskern waren tientallen
bedrijven en winkels te vinden: bakkers, slagers, kruideniers,
kooplui en diverse ambachtslieden. Het dorp was voor een groot
deel zelfvoorzienend. De vliet werd druk bevaren voor de aan- en
afvoer van producten en op de 's-Herenstraat was het geluid van
paard en wagen veelvuldig aanwezig.
Op de foto uit 1905 zien we het begin van de 's-Herenstraat
richting oude dorpskom. Links, na het weiland, lag het eerste
huis en vanaf 1920 de winkel van rijwielhandelaar Jan van Dam.
Later werd deze zaak overgenomen door schoonzoon Dirk van der
Eyk en daarna familie van der Burg. Thans is er al weer enkele
jaren een kapperszaak gevestigd. Het volgende huis was decennia
lang een doktershuis. De dokters Sonneveld en Tjebbes hebben
hier hun praktijk gehad. De huidige bewoner, oud-huisarts
Derksen woont nog altijd in het fraaie doktershuis. Hierna
begint de aaneengesloten bebouwing van de 's-Herenstraat met het
huis van metselaar Binnendijk en daarnaast kuiper Arkesteijn.
Iets verderop lag het tolhuis, net voor de brug van 'Kapteijn',
de slager aan de overkant van de vliet. De tol werd in 1809 in
gebruik genomen. Als men het dorp binnenkwam moest een tarief
van enkele centen betaald worden. De opbrengst was bestemd voor
het onderhoud van de weg. Tolgaarder Van der Eijk ging na de
opheffing van de tol, rond 1930, tabak en sigaren
verkopen. |
|
De grote toren links is van de oude (hervormde) kerk, de kleine
toren rechts was van het toenmalige gemeentehuis uit 1874. De
huizen rechts op de foto zijn gebouwd op een stuk vlietland aan
de Kluiskade. Hier was onder andere de boerenwoning van de
familie Van Woerden. Daarnaast bevond zich het oude weeshuis van
de hervormde gemeente en vervolgens de slagerij van Kapteijn,
tegenover het tolhuis. Na 1945 zijn hier nog enkele woningen
bijgebouwd. Terug naar het begin van de dorpskom: Links op de
oude foto is nog een stukje van de onbebouwde polder te zien.
Vanaf de jaren zestig en zeventig werd het dorp aan deze kant
uitgebreid met woningbouw en scholen. De Huis te Veldelaan werd
aangelegd en in deze hoek verscheen de Huishoudschool (1961).
Begin jaren negentig fuseerde de school en vertrok naar
Maassluis. In het leegstaande schoolgebouw kwam vervolgens de
Christelijke Land- en Tuinbouwschool, die aan de Kerkweg had
gezeten. Deze inmiddels eveneens gefuseerde school tot 'Holland
College' maakte tot enkele jaren terug gebruik van het gebouw.
Daarna verhuisde de school naar de Commandeurspolder. Het oude
schoolgebouw aan de 's-Herenstraat werd kort hierna gesloopt. |
|
Het dorp aan de rechterzijde werd ook behoorlijk uitgebreid.
De vroegere weide, waar onder andere het sportpark, de ijsbaan
en de 'lentetuin' (een speeltuin) is geweest, werd bebouwd voor
het Dienstencentrum. Over de vliet kwam in de zeventiger jaren
de brede ophaalbrug tot stand. Deze 'brug der zuchten', genoemd
naar het moeizame overleg dat aan de bouw vooraf ging, bracht de
verbinding met de Hofsingel tot stand. Een groot deel van het
Oude Dienstencentrum is inmiddels ook al weer vervangen door
nieuwbouw: 'De Singelhof'.
Aan de andere kant van de vliet is een jaar geleden op de
plaats van het 'Holland College' het woning- annex winkelcomplex
'Veldesteijn' geopend. Het is wel duidelijk dat in vergelijking
tot honderd jaar geleden de entree van de dorpskom erg veranderd
is.
Literatuur:
- 100 jaar Maasland, 1900-2000
- Maasland in oude ansichten, 1971 en 1995
|
Tekst: Trudy Werner-Berkhout, Historische Vereniging
Maasland.
Foto huidige situatie 2010: Henk Groenendaal. 'Midden-Delfland - Schakel' publicatie:
28 mei 2010.
Na publicatie worden de “Twee gezichten van…” ook op
internet gepubliceerd op adres: http://www.middendelfland.net/. |
|
