Twee gezichten van... Nr. 62: Wijkverpleging Maasland

In de rubriek 'De twee gezichten van…' staan maandelijks twee afbeeldingen centraal. De tekst van deze aflevering is verzorgd door Trudy Werner-Berkhout van de Historische Vereniging Maasland. Henk Groenendaal maakte de foto anno 2008. Reacties en suggesties van lezers zijn van harte welkom. Deze maand deel 62.

"Het Groene Kruis" werd in 1901 in de provincie Zuid-Holland opgericht 'ter bevordering van ziekenverpleging, openbare gezondheid en volksvoorlichting op het gebied van hygiëne en preventieve geneeskunde'. De vereniging werkt(e) vanuit twee idealen: voorkoming van ziekten en doelmatige bestrijding van ziekte.

In Maasland werd in 1909 een afdeling van "Het Groene Kruis" gestart. Deze afdeling telde in het oprichtingsjaar 79 leden. Vanaf de oprichting hadden pastoor A.H. Hammer en notaris G.P. Valette zitting in het bestuur tot 1930. Op 15 juni 1919 deed de wijkverpleegkundige haar intrede op het dorp. In het volgende jaar, 1920, lukte het de stichting beslag te leggen op een geschikt en fraai pand aan de Stationsstraat 13, dat na een inwendige verbouwing, behoorlijke magazijnruimte en een ruime woning voor de wijkverpleegster bood.

In 1931 bestond de "Zuid-Hollandsche Vereeniging Het Groene Kruis" dertig jaar en werd er ter herdenking een jubileumboek uitgegeven. Hierin wordt vermeld dat er in 1930 een ledenaantal was van 515. De nieuwe voorzitter was Dominee A. Kardolus en penningmeester C.F. Petit de la Roche. In het magazijn van het Groene Kruisgebouw lagen diverse verpleegartikelen. Ook drie ligtenten. Deze tenten, die in de buitenlucht geplaatst werden, waren voor de t.b.c.-patiënten. Er was nog geen adequaat middel tegen deze ziekte, alleen frisse lucht en rust! Verder had de zuster de beschikking over een Groene Kruis-film: hierin werd voorlichting gegeven over t.b.c. bestrijding, mond- en tandverzorging, zuigelingenzorg en algemene hygiëne.

Het wijkgebouw was tevens de woning van de wijkverpleegster, zuster S. de Dreu. Zuster de Dreu, afkomstig uit Zeeland, was in 1910 naar Amsterdam gegaan om daar in het Nederlands Hervormde Diaconessenhuis te worden opgeleid tot verpleegster. Na een tijd in de Amsterdamse Jordaan te hebben gewerkt, kwam zij in 1920 naar Maasland. Zij was de tweede wijkverpleegkundige, de eerste was al gauw vertrokken.

De omstandigheden thuis hadden zuster de Dreu doen besluiten naar een andere plaats uit te zien, waar zij beter betaald zou worden. Immers als Diacones verdiende zij slechts een zakgeld. Kort na haar komst kon zij wonen en werken in het pand aan de Stationsstraat. Haar bijna blinde moeder, weduwe de Dreu en haar ongetrouwde zus kwamen bij haar inwonen.

Op de foto uit 1931 zien we de zusters de Dreu samen met hun moeder in klederdracht. Het salaris van de zuster bedroeg in 1930 f 1700,-- per jaar en een premie van f 100,-- voor verzekering tegen ouderdom.

Daarbij ontving zij nog eens f 50,-- per jaar voor het onderhoud van haar rijwiel. Zuster de Dreu had een zeer uitgestrekte plattelandswijk en reed overal naar toe op haar fiets. Van de Tol op de Maasdijk naar de Duifpolder en dan weer naar de Zuidbuurt, door weer en wind.

De Maaslanders moesten in het begin erg wennen aan de zuster, niet overal werd haar bezoek op prijs gesteld. Maar in de loop der tijd was ze niet meer te missen! Wijkverpleging werd een onmisbare zaak. Naast de wijkverpleging had zij ook de verantwoordelijkheid, samen met kraamzuster G. van Uffelen, over het zuigelingenbureau, opgericht in 1931. Zuster de Dreu was erg goed in het verplegen van t.b.c. patiënten, hiervoor had zij destijds in Amsterdam de nodige praktijkervaring opgedaan. Achtentwintig jaar lang is zij actief geweest!
In de zestiger jaren werd het Groene Kruis verplaatst naar de Graaf Dirk II Laan 2.

Bronnen:

Gegevens van de heer Joh. de Dreu.
Zuid-Hollandsche Vereeniging "Het Groene Kruis". Jubileumboek 1901-1931.
Maasland. Beeldverhaal van honderd jaar dorpsleven 1900-2000.

Tekst: Trudy Werner-Berkhout. Oude foto: Historische Vereniging Maasland. Foto huidige situatie 2008: Henk Groenendaal. 'Midden-Delfland - Schakel' publicatie: 27 maart 2008.

Na publicatie worden de “Twee gezichten van…” ook op internet gepubliceerd op adres: http://www.middendelfland.net/.