Twee gezichten van... Nr. 48: De katholieke kerk in Maasland
In de rubriek 'De twee gezichten van…' staan maandelijks
twee afbeeldingen centraal. De tekst van deze aflevering is
verzorgd door Trudy Werner van de Historische Vereniging
Maasland. Henk Groenendaal maakte de foto anno 2006.
Reacties en suggesties van lezers zijn van harte welkom. Deze
maand deel 48.
Na de reformatie eind zestiende eeuw kwam de middeleeuwse
dorpskerk in protestants bezit en was het katholiek gebleven
deel van de Maaslandse bevolking gedwongen zich in een
schuilkerk terug te trekken. Deze kerkschuur ‘De Kluis’
genaamd, moet gelegen hebben op het land van de katholieke boer
Langelaan. Hoewel officieel niet toegestaan, werd deze
schuurkerk in de loop der tijd omgevormd tot een echt
kerkgebouw: de Maria Magdalenakerk.
De kerk dateert uit het jaar 1887 en is een ontwerp van
architect E.J. Margry (1841-1891). Deze neogotische kerk verving
een eenvoudiger kerk met een lagere toren.
De toenmalige pastoor Schluter (1884-1891) had het initiatief
genomen voor de bouw van een nieuwe kerk. Waarom is onduidelijk,
wellicht was de oude kerk te klein geworden of verkeerde in
slechte staat.
De katholieke kerk stond toentertijd buiten de dorpskom.
Rondom de kerk lagen weilanden en tuinderijen. In 1829 kreeg de
kerk toestemming voor een eigen kerkhof. Voor die tijd werden de
doden begraven in de protestante kerk en de daarbij behorende
begraafplaats.
In 1902 werd de Nieuwe Kerklaan aangelegd, waardoor een betere
verbinding met het dorp ontstond. Er werden tevens bomen
geplant, een brug aangelegd en een lamp voor de pastorie
geplaatst. Deze laan (de huidige Meester Postlaan) werd al
spoedig ‘de wandelpier’ of ‘het roomse laantje‘ genoemd. |
Foto van de kerk en de oude pastorie rond 1900.
(foto: Museum de Schilpen)
|
In 1908 besloot het kerkbestuur tot de bouw van een nieuwe
pastorie. Op de foto is de oude pastorie te zien. Deze stond
naast de toren bij de ingang van de kerk. Dit woonhuis dateert
uit de achttiende eeuw, maar was blijkbaar in zo’n slechte
staat dat besloten werd een nieuwe pastorie te bouwen.
Een inboedelbeschrijving uit 1756 toont aan dat het een
indrukwekkend huis geweest moet zijn, met een groot aantal
kamers waaronder zelfs ‘een bisschopskamer’! Dit was de
mooiste kamer van het huis. In die periode hingen er 6
schilderijen en een spiegel met vergulde lijst. Verder stond er
een staand horloge (klok), 8 stoelen en een tafel. Ook was er
een ‘notenbomen’ kast met veel porselein, lakengoed en
zilver bestek en een zilverkastje met een onze lieve vrouwe
beeldje. De ‘zaal’ (woonkamer), de kamer van de pastoor en
de boekenkamer waren eveneens rijkelijk voorzien van voorwerpen.
Op de foto zien we aan de achterkant van de pastorie een
prachtige tuin met grote bomen en veel lage beplanting. Er was
tevens een vijver waarin gevist kon worden. In de achttiende
eeuw hebben diverse tuinbeelden, tuinbanken, vazen, Keulse
potten en zelfs een ‘Turkse’ tent (oosters tuinpaviljoen) de
tuin gesierd. Het is duidelijk dat de katholieke kerk het
schuilkerkverleden achter zich had gelaten. |
|
De huidige pastorie is gebouwd in de tuin van het oude woonhuis.
De pastoor kon met zijn personeel dus tijdens de bouw gewoon in
zijn huis blijven wonen. De oude pastorie werd gesloopt en hier
werd de nieuwe tuin aangelegd.
In 1921 werd de katholieke school bij de kerk gebouwd, ter
vervanging van de oude school aan de Kerkweg. Tot in de jaren
zestig van de vorige eeuw lag de kerk in een agrarische omgeving.
Daarna werd gestart met bouwactiviteiten ter uitbreiding van het
dorp. Er ontstonden nieuwe woonwijken en een dienstencentrum.
Op de huidige foto is de enige jaren geleden aangelegde skatebaan
te zien en links een deel van het speelplein van de Aloysiusschool.
De pastorie is nu in gebruik als parochiaal centrum.
Literatuur:
- 100 jaar kerk, 1887-1987.
- Maasland 1900-2000, beeldverhaal van honderd jaar Maasland.
- A.A. van den Akker s.j., Delflandse jezuieten in de 17e
eeuw. In HVM jaarboek, 2002.
- W. Th. Riswick, Wederwaardigheden der parochie Sinte Maria
Magdalena te Maasland, Maasland, 1947.
|
Tekst: Trudy Werner. Oude foto ca. 1900:
Museum De Schilpen.
Foto huidige situatie 2006: Henk Groenendaal. 'Midden-Delfland - Schakel' publicatie:
21 december 2006.
Na publicatie worden de “Twee gezichten van…” ook op
internet gepubliceerd op adres: http://www.middendelfland.net/. |
|