Twee gezichten van... Nr. 30: Westgaag 100
In de rubriek 'De twee gezichten van…' staan maandelijks
twee afbeeldingen centraal. De tekst van deze aflevering is
verzorgd door Trudy Werner van de Historische Vereniging
Maasland. Henk Groenendaal maakte de foto anno 2005.
Reacties en suggesties van lezers zijn van harte welkom. Deze
maand deel 30.
''Eeuwenoude boerderij wordt met sloop bedreigd! Het
voortbestaan van de boerderij aan de Westgaag 100 in Maasland
wordt bedreigd''!
Deze kop stond zo'n tien jaar geleden in een aantal regionale
kranten en zorgde voor bekendheid en commotie rond de
historische boerderij.
In 1994 werd bekend dat de boerderij verkocht zou gaan
worden, zonder het bijbehorende land. De consequentie daarvan
was dat bij verkoop de agrarische bestemming zou veranderen en
er van een boerenbedrijf geen sprake meer zou zijn. Sloop van de
woning lag op de loer en de Historische Vereniging Maasland
sprong in de bres om de boerderij te redden.
In deze periode bestonden er tevens plannen om de Oude
Campspolder tot tuinbouwgebied te maken en zoals we nu kunnen
zien is inmiddels bijna al het land volgebouwd met moderne
kassen en bedrijven die aan de tuinbouw verwant zijn. Het
boerenland verdween! |
De Historische Vereniging Maasland was van mening
dat de oudheidkundige en landschappelijke waarden zo groot waren
dat er van alles gedaan moest worden om deze boerderij als
Rijksmonument te beschermen. De boerderij had die status reeds
eerder verworven maar in 1974 werd vanwege bezwaar van de
toenmalige eigenaar de bescherming opgeheven. De oude boerderij
stond een goede economische bedrijfsvoering in de weg, het was
de bedoeling om er een nieuw boerenbedrijf te vestigen. Dit is
er echter nooit van gekomen en in 1994 besloot de familie
Moerman de boerderij te verkopen. Ook de plannen voor het nieuw
in te richten tuinbouwgebied waren inmiddels ver gevorderd!
De nieuwe eigenaar J. Doelman was op de hoogte van de aanvraag
tot Rijksmonument en was blij dat, hoewel het bijna een jaar
duurde, de aanvraag gehonoreerd werd en zodoende het pand
gerestaureerd kon worden in de oorspronkelijke stijl, nu als
woonboerderij.
Een bijzondere boerderij
Wat was er nu zo bijzonder aan deze boerderij? Deze L-vormige
boerderij stamt al uit de middeleeuwen. Het water langs de
Westgaag, ook wel Spartelvaart genoemd, is een restant van een
oude kreek van vóór de ontginning van het gebied. In de
middeleeuwen is door het aanleggen van dijken en het graven van
sloten het typische landschap ontstaan, zoals we nu nog zien in
de polders van Midden-Delfland. De boerderijen werden in die
tijd gebouwd op een terpje, zo ook Westgaag 100. |
|
Tim, kleinzoon van de familie Doelman, wilde wel even
voor deze gelegenheid op de foto.
|
Het oudste deel is de opkamer. Hierin bevinden zich nog
moerbinten met kinderbintjes. Onder twee moerbinten zijn
sleutelstukken met profiel aanwezig die dateren van omstreeks
1600. In het kaartboek dat Jan Potter in 1570 voor de
Duitsche Orde maakte, wordt deze boerderij afgebeeld. Ook weten
we uit diverse archiefstukken dat er land door de bewoners
gepacht werd van bijvoorbeeld: "De Heilige Geest te
Delft".
Dirck Simonsz., bewoner in 1555, betaalde zijn pacht niet
alleen in geld, maar ook in natura. Zo rekende hij een deel af
in hoenders, maar ook een vaatje boter of een ham waren zijn
gebruikelijke betalingen.
De woning heeft gedurende de eeuwen diverse veranderingen
ondergaan. Zo werd de boerderij, oorspronkelijk bestemd voor
gemengd bedrijf, steeds meer een zuivelbedrijf. We zien op de
foto uit 1925 nog een karnmolen en een melkhuisje, waarin
de melkbussen een tijdje gekoeld bewaard konden staan. Op het
pad werden de melkbussen klaargezet om opgehaald te worden door
de melkrijder. In die tijd woonde er de familie Moerman. Deze
familie heeft hier enige generaties geboerd.
Gelukkig is de boerderij bewaard gebleven en daarmee het
historisch beeld van dat deel van de Westgaag.
Literatuur
- H. van Buuren, Boerderij Westgaag 100. Behoud, bebouwing
en bewoners. In: Jaarboek Historische Vereniging Maasland,
1995, p. 44-60
- J. van Dijk, Van Koning tot Keijzer. De Westgaag omstreeks
1910. De Lier, 1982
Tekst: Trudy Werner. Oude foto: ca. 1925, Historische
Vereniging Maasland.
Foto huidige situatie 2005: Henk Groenendaal. Historische
Vereniging Maasland. 'Midden-Delfland - Schakel' publicatie: 12
mei 2005.
Na publicatie worden de “Twee gezichten van…” ook op
internet gepubliceerd op adres: http://www.middendelfland.net/. |
|
